Meteorët dhe meteoritët shpesh quhen «yje qitjeje» ose ‘ylli që bije’- drita të shndritshme që vërtiten nëpër qiell. Por ne i quajmë të njëjtat objekte me emra të ndryshëm, në varësi të vendit ku ndodhen.
Meteoroidët janë shkëmbinj që enden në sistemin diellor dhe në hapësirat kozmike, por kur hyjnë në atmosferën e ndonjë trupi tjetër si toka dhe planetët e hënat e tyre, bëhen Meteorë që lëvizin shpejtë dhe digjen si topat e zjarrit ose “yjet që gjuajnë” quhen edhe “yjet që bijnë” dhe pjesët që mbijeton një udhëtimi nëpër atmosferë dhe godasin tokën, quhet Meteorit.
Cili është ndryshimi mes një meteoroidi, një meteori dhe një meteoriti? (1)
Meteoroidët Këto shkëmbinj janë ende në hapësirë. Meteoroidët variojnë në madhësi nga kokrrat e pluhurit deri te asteroidët e vegjël. Meteoroidët: I vogël, shkëmbor, dhe ende në hapësirë.
Meteorët Kur meteoroidët hyjnë në atmosferën e Tokës (ose atë të një planeti tjetër, si Marsi) me shpejtësi të madhe dhe digjen, topat e zjarrit ose “yjet që gjuajnë” quhen meteorë. Meteorë: Në atmosferën e Tokës.
Meteorit Kur një meteoroid i mbijeton një udhëtimi nëpër atmosferë dhe godet tokën, quhet meteorit. Meteorite: Godet tokën.
–
Çfarë është një dush meteorësh?
Shkencëtarët vlerësojnë se rreth 48.5 ton (44 ton ose 44.000 kilogram) material meteoritik bie në Tokë çdo ditë. Pothuajse i gjithë materiali avullohet në atmosferën e Tokës, duke lënë një gjurmë të ndritshme të quajtur me dashuri “yje qitjeje” ose “ylli bije”.
Disa meteorë në orë zakonisht mund të shihen në çdo natë të caktuar. Ndonjëherë numri rritet në mënyrë dramatike— këto ngjarje quhen shira meteorësh.
Shirat e meteorëve ndodhin çdo vit ose në intervale të rregullta ndërsa Toka kalon nëpër gjurmët e mbeturinave të pluhurosura të lëna nga një kometë. Shirat e meteorëve zakonisht emërtohen sipas një ylli ose yjësie që është afër vendit ku shfaqen meteorët në qiell. Ndoshta më të famshmit janë perseidët, të cilët arrijnë kulmin në gusht çdo vit. Çdo meteor Perseid është një pjesë e vogël e kometës Swift-Tuttle, e cila lëkundet nga Dielli çdo 135 vjet.
Meteorite
/Një meteorit është një shkëmb që e ka origjinën në hapësirën e jashtme dhe ka rënë në sipërfaqen e një planeti ose hëne. Kur objekti origjinal hyn në atmosferë, faktorë të ndryshëm si fërkimi, presioni dhe bashkëveprimet kimike me gazet atmosferike e bëjnë atë të nxehet dhe të rrezatojë energji. Pastaj bëhet meteor dhe formon një top zjarri, i njohur edhe si një yll qitjeje; Astronomët i quajnë shembujt më të shndritshëm “bolide“. Pasi vendoset në sipërfaqen e trupit më të madh, meteori bëhet meteorit. Meteoritët ndryshojnë shumë në madhësi. Për gjeologët, një bolid është një meteorit mjaft i madh për të krijuar një krater përplasjeje.
Meteoritët që shërohen pasi janë vëzhguar ndërsa kalojnë nëpër atmosferë dhe ndikojnë në Tokë quhen ujëvara meteorite. Të gjitha të tjerat njihen si gjetje meteoritësh. Meteoritët tradicionalisht janë ndarë në tre kategori të gjera: meteoritët e gurtë që janë shkëmbinj, kryesisht të përbërë nga minerale silicate; meteorite hekuri që janë kryesisht të përbërë nga ferronickel; dhe meteoritë prej hekuri guri që përmbajnë sasi të mëdha të materialit metalik dhe shkëmbor. Skemat moderne të klasifikimit i ndajnë meteoritët në grupe sipas strukturës së tyre, përbërjes kimike dhe izotopike dhe mineralogjisë. “Meteoritët” me diametër më pak se ~1 mm klasifikohen si mikrometeoritë, megjithatë mikrometeoritët ndryshojnë nga meteoritët në atë që zakonisht shkrihen plotësisht në atmosferë dhe bien në Tokë si pika pikante të shuara. Meteoritët jashtëtokësorë janë gjetur në Hënë dhe në Mars. /(2).
Shirat e meteorëve ndodhin ndërsa Toka kalon nëpër gjurmët e mbeturinave të pluhurosura të lëna nga një kometë.
–
DEMYSTIFIED: What’s the difference — meteoroids, meteors, & meteorites | Encyclopaedia Britannica (3).
DEMYSTIFIED: Cili është ndryshimi — meteoroidët, meteorët dhe meteoritët | Encyclopaedia Britannica
A janë meteoroidët, meteorët dhe meteoritët të gjitha gjëra të ndryshme? Dhe nëse po, cili është ndryshimi? Eksploroni më shumë misteret e jetës me Encyclopaedia Britannica.
*Konverto shpejtësin e meteorit 25 000 mph (miles per hour) që lëvizë nëpër atmosferën e tokës, dhe është: 40233.6 km/h = 11.176 km/s.
–
Referenca>
