Sistemi ynë diellor përbëhet nga 8 planete, 4 planete të brendshme (Mërkuri, Venusi, Toka dhe Marsi) dhe 4 planete gjigante (Jupiteri, Saturni, Urani dhe Neptuni). Ka edhe disa planete xhuxhe (Plutoni, Ceres, Eris,Haumea, Makemake, …) si dhe mbi 200 hëna, dhe miliona asteroidë dhe kometa. Në qendër të sistemit diellor gjendet dielli. Toka ndodhet në një sistem planetar që ne e quajmë sistemi diellor i vendosur në një nga katër krahët spirale të galaktikës Rruga e Qumështit.
Dritës nga Dielli i duhen rreth 555 ditë për të arritur buzë Sistemit Diellor. Kurse në krahasim me këtë dritës nga Dielli i duhen rreth 8.25 minuta për të arritur në Tokë. Është e qartë se po flasim për distanca të mëdha të cilat mund të jenë të vështira për t’u imagjinuar.
Puna se sa larg është çdo planet nga Dielli mund të jetë e vështirë pasi distanca ndryshon në varësi të vendit ku ndodhet planeti në orbitën e tij. Mund të përdoret distanca mesatare për qëllimin e këtij aktiviteti.
Njësitë astronomike mund të përdoren për t’i bërë distancat më të menaxhueshme.
Çfarë është një njësi astronomike?
Një njësi astronomike (AU) është distanca nga Toka në Diell me 149597870700 metra ose 149 597 871 km.
[Njësia astronomike (simboli: au ose AU) është një njësi gjatësie e përcaktuar të jetë saktësisht e barabartë me 149597870700 m. Historikisht, njësia astronomike u konceptua si distanca mesatare Tokë-Diell (mesatarja e afelionit dhe perihelionit të Tokës), përpara ripërcaktimit të saj modern në vitin 2012.]1
Njësia astronomike përdoret kryesisht për matjen e distancave brenda Sistemit Diellor ose rreth yjeve të tjerë. Është gjithashtu një komponent themelor në përcaktimin e një njësie tjetër të gjatësisë astronomike, parsek2. Një au është ekuivalente me 499 sekonda dritë në brenda 10 pjesëve për milion.
Distanca e Planeteve nga Dielli në Njësi Astronomike AU
- Mërkuri 0.4 AU
- Venera (Afërdita) 0.7 AU
- Toka 1 AU
- Marsi 1.5 AU
- Jupiteri 5.2 AU
- Saturni 9.6 AU
- Urani 19.2 AU
- Neptuni 30 AU
Fakte të tjera të hapësirës3
A e dinit se 1,3 MILIONË Toka do të përshtateshin brenda Diellit?
1320 Toka do të përshtatej brenda Jupiterit (nëse nuk do të kishte hapësirë midis tyre) që është planeti më i madh në Sistemin Diellor.
Sistemi ynë diellor është pjesë e një galaktike të quajtur Rruga e Qumështit!
Ka një vrimë të zezë gjigante në qendër të Rrugës së Qumështit që peshon më shumë se një miliard Diell!
Njëmbëdhjetë Toka do të përshtateshin në diametrin e Jupiterit.
Merkuri rrotullohet kaq ngadalë, saqë një vit është më i gjatë se një ditë!
Merkuri ka një atmosferë shumë të hollë.
Venusi është planeti më i nxehtë në sistemin diellor me ajër aq të trashë sa do t’i shtypte vizitorët njerëzorë në sekonda.
Olympus Mons në Mars është tre herë më i gjatë se mali Everest!
IO ( një nga hënat e Jupiterit ) ka mbi 400 vullkane aktive.
Saturni ka mbi 60 hëna!
Urani rrotullohet në anën e tij në vend që të rrotullohet drejt si planetët e tjerë.
Do të duhej një avion që udhëtonte me shpejtësi normale mbi 570 vjet për të shkuar në Neptun!
Saturni është planeti i dytë më i madh, por jo shumë i dendur. Nëse do të mund të bëje një vaskë mjaft të madhe, do të pluskonte!
Jupiteri ka 67 hëna (që ne e dimë për ). Nëse e krahasoni diellin tonë me yjet e tjerë në fakt është mjaft i vogël. Ylli hipergiant VY Canis Majoris është 1400 herë më i gjerë se Dielli!!
Më shumë shkencë hapësinore
Kjo video ilustron madhësinë e hapësirës në mënyrë brilante! The True Size Of The Universe As We Know It (Madhësia e vërtetë e universit siç e njohim ne)
–
Referenca
