Shkencëtarët zbuluan një krijesë të re që ekziston midis jetës dhe jo-jetës

Për shkak se ata mbështeten te bujtësit për shumicën e funksioneve, viruset nuk konsiderohen të gjallë. Por entitete si ky i ndërlikojnë gjërat.

Nga> POPULAR MECHANICS > Darren Orf: Scientists Discover Creature That Exists Between Life and Not-Life¹

Ja çfarë do të mësoni kur të lexoni këtë histori:

• Viruset zakonisht nuk konsiderohen ‘të gjalla’, pasi shumë funksione thelbësore biologjike u transferohen bujtësve të tyre. Por një organizëm i sapo zbuluar duket se shtrihet në kufirin midis virusit dhe qelizës.
• Ashtu si një virus, ky organizëm i ri ‘Sukunaarchaeum mirabile’ transferon disa funksione te bujtësi i tij, por ende mund të krijojë ribozomet dhe ARN-në e tij.
• Gjenomi i tij është gjithashtu çuditërisht i vogël dhe është afërsisht gjysma e madhësisë (238,000 çifte bazash) të gjenomit tjetër më të vogël arkeal.

Në shikim të parë, krijimi i një përkufizimi për “jetën“² duket disi i thjeshtë. Kafshët e ndjeshme deri te organizmat njëqelizorë të aftë për t’u riprodhuar janë të mirëpritura në pemën e jetës, por ka organizma të tjerë që sfidojnë këtë kuptim, si viruset. Për shkak se viruset nuk rriten, nuk riprodhohen vetë ose nuk prodhojnë energjinë e tyre, ata zakonisht përjashtohen nga përkufizimet e jetës. Por sapo një virus infekton një bujtës, ai është jashtëzakonisht aktiv dhe mund të jetë përgjegjës për ngjarje që ndryshojnë botën (shih: gripi spanjoll, ebola, COVID-19, etj.).

Megjithatë, jeta është e komplikuar dhe ky kategorizim i diskutueshëm i “jetës” dhe “jo jetës” mund të ketë zona gri në të cilat organizmat³ duket se sfidojnë pritshmëritë e të dy kampeve. Kohët e fundit, shkencëtarët gjetën një anëtar të ri të këtij kuadri që gërvishtte kokën. Në një punim të ri të botuar në serverin bioRxiv⁴, studiuesit në Kanada dhe Japoni përshkruan se si ata identifikuan një entitet të ri qelizor që dukej se kalonte përkufizimet tipike të një viraliteti dhe jete qelizore.

Aktualisht i quajtur ‘Sukunaarchaeum mirabile’ (sipas një hyjnie në mitologjinë japoneze të njohur për staturën e saj të vogël), ky entitet përmban gjenet e nevojshme për të krijuar ribozomet e veta dhe ARN-në⁵ lajmëtare – diçka që i mungon virusit tuaj tipik. Por si një virus, ai shkarkon disa funksione biologjike në bujtësin e tij dhe duket i fiksuar me përsëritjen e vetvetes.

“Gjenomi i tij është thellësisht i zhveshur, duke i munguar pothuajse të gjitha rrugët metabolike të dallueshme dhe kryesisht duke koduar makinerinë për bërthamën e tij replikuese: replikimin, transkriptimin dhe përkthimin e ADN-së⁶,” shkruan autorët. “Kjo sugjeron një nivel të paprecedentë të varësisë metabolike nga një bujtës, një gjendje që sfidon dallimet funksionale midis jetës minimale qelizore dhe viruseve.”

I udhëhequr nga Ryo Harada, një biolog molekular nga Universiteti Dalhousie në Halifax, Nova Scotia, ekipi rastësisht hasi në këtë krijesë të çuditshme ndërsa studionte gjenomin bakterial të planktonit detar Citharistes regius. Brenda të dhënave gjenomike, Harada dhe ekipi i tij gjetën një lak të ADN-së që nuk përputhej me asnjë specie të njohur. Ata përfundimisht përcaktuan se organizmi i përkiste domenit Archaea – një grup i lidhur me qelizat⁷ prokariote, por nga i cili qelizat eukariote (d.m.th. ju dhe unë) përfundimisht zbritën disa miliardë vjet më parë.

Ndoshta tipari më i jashtëzakonshëm i Sukunaarchaeum është reduktimi i tij ekstrem i gjenomit, me vetëm 238,000 çifte bazash të ADN-së. Viruset, siç thekson Live Science, mund të përmbajnë qindra mijëra çifte bazash të tjera, dhe madje mund të arrijnë deri në miliona. Sa i përket arkeave të tjera, gjenomi⁸ më i vogël i plotë i njohur brenda këtij grupi shtrihet në 490,000 çifte bazash, që do të thotë se Sukunaarchaeum përmban më pak se gjysmën e numrit të çifteve bazash të zotëruara edhe nga gjenomi më i vogël arkeal.

“Zbulimi i Sukunaarchaeum shtyn kufijtë konvencionalë të jetës qelizore dhe nxjerr në pah risinë e madhe biologjike të paeksploruar brenda ndërveprimeve mikrobike,” shkruan autorët. “Eksplorimi i mëtejshëm i sistemeve simbiotike mund të zbulojë forma jete edhe më të jashtëzakonshme, duke riformuar të kuptuarit tonë të evolucionit⁹ qelizor.”

–

Reference

1. Scientists Discover Creature That Exists Between Life and Not-Life ↩︎
2. One Single Ancestor Gave Rise to All Life on Earth. Even You. ↩︎
3. An Incredible Organism Is Evolving at Lightning Speed—Faster Than We Ever Imagined Possible ↩︎
4. A cellular entity retaining only its replicative core: Hidden archaeal lineage with an ultra-reduced genome | bioRxiv ↩︎
5. There’s Now a Third Way to Inherit Traits That Isn’t Your DNA or RNA, Scientists Say ↩︎
6. Scientists Found Ancient Human Remains. No One Shares Their DNA. ↩︎
7. This Computer Runs on Human Brain Cells, But It’s Not Conscious—Yet ↩︎
8. Finally, the Entire Human Genome Is Here (For Real This Time) ↩︎
9. Chernobyl Dogs Are Experiencing Rapid Evolution, Biologists Say ↩︎