Shumica e njerëzve kalojnë jetën duke u ndjerë të ngjitur në lëkurën e tyre. Duart lëvizin, këmbët ndjekin dhe bota qëndron para syve të tyre. Megjithatë, një pjesë befasuese e popullsisë ka raportuar se ka rrëshqitur lëshim, duke qëndruar pezull disa metra lart dhe duke parë trupin e tyre nga jashtë.
Fenomeni quhet një përvojë jashtë trupit (OBE)1, dhe kuptimi i tij ka hutuar prej kohësh shkencën. [Outcome-Based Education (OBE) apo Arsimi i bazuar në rezultate].
Nga> Eric Ralls, Earth.com shkrimtar i stafit: Scientists investigate the incredible phenomenon of OBEs – Earth.com2
Studiuesit vlerësojnë se diku nga 5 deri në 20 për qind e të rriturve globalë e kanë prekur këtë territor të çuditshëm të paktën një herë.
Llogari të tilla shfaqen në dhomat e urgjencës, tërheqjet e meditimit dhe madje edhe në divanet e dhomës së ndenjes gjatë një dremitje pasdite.
Pilotët nën forcat e larta G i kanë regjistruar ato dhe neurologët kanë shkaktuar ndjesi të ngjashme në vullnetarët laboratorikë duke gudulisur një copë të vogël truri pas veshit të djathtë.
OBEs: Udhëtimi më i çuditshëm nga të gjithë
OBE-të ndajnë një skenar të përbashkët: ndarjen e shikimit dhe prekjes. Njerëzit ndihen pa peshë, dëgjojnë dhomën zbehtë dhe shikojnë veten nga lart.
Puna laboratorike e lidh efektin me kryqëzimin temporoparietal, rrethin e trafikut të trurit për ekuilibrin, shikimin dhe ndjenjën e zotërimit të një trupi.
Kur sinjalet atje përplasen – për shkak të stresit, epilepsisë, mungesës së oksigjenit ose një kufje të realitetit virtual – mendja mund të vendosë të largohet nga vendi i saj i zakonshëm.
Tekstet historike tregojnë se murgjit, shamanët dhe ushtarët kanë shkruar për largime të shkurtra. Imazhet moderne i mbështetin ato: trupi qëndron në vend.
Megjithatë, monitorët e kardiologjisë ndonjëherë regjistrojnë rënie të papritura të rrahjeve të zemrës gjatë një OBE, duke lënë të kuptohet për një refleks që qetëson sistemin nervor kur gjërat ndihen shumë intensive.
Vëzhgimi i lundruesve
Pas vitesh anekdotash të shpërndara, një sondazh i ri nga Shkolla e Mjekësisë e Universitetit të Virxhinias bën një bilanc. Ekipi anketoi më shumë se 500 të rritur që ishin të sigurt se kishin notuar.
Katër nga pesë thanë se ndodhi nga një deri në katër herë; pjesa tjetër raportoi të paktën pesë largime. Shumica e lanë trupin e tyre në fëmijëri.
Gati tre të katërtat e quajtën ngjarjen spontane. Nëntë për qind e lidhën atë me komponime psikoaktive, ndërsa 8.2 për qind thanë se meditimi, vizualizimi ose praktika të ngjashme e bënë mashtrimin. Vetëm 0.7 për qind treguan hipnozën.
OBE-të dhe lidhja e stresit
Të dhënat e reja zbulojnë një hije të rëndë të vështirësive të hershme. Shumë pjesëmarrës kujtuan trauma mjekësore ose shtëpi abuzive.
Ata gjithashtu mbanin më shumë diagnoza të shëndetit mendor sesa bashkëmoshatarët që nuk kishin notuar kurrë, dhe gjasat e një diagnoze rriteshin sa më gjatë që kishte kaluar që nga ajo OBE e parë.
Shumë njerëz që kanë pasur përvoja jashtë trupit (OBE) shqetësohen se diçka nuk shkon me ta dhe heshtin nga frika se do të gjykohen.
“Fatkeqësisht, shumë profesionistë të shëndetit mendor ende i shohin këto përvoja në të njëjtën mënyrë,” tha Weiler, një neuroshkencëtar me Divizionin e Studimeve Perceptuese të UVA.
Ekipi i Weiler zbuloi se individët që kanë pasur OBE shpesh raportojnë shëndet mendor më të dobët sesa ata që nuk e kanë bërë.
Megjithatë, studiuesit besojnë se OBE-të mund të veprojnë si “një mekanizëm përballues në përgjigje të traumës së kaluar”, në vend të një shenjë sëmundjeje.
Ata nxisin klinicistët të rishqyrtojnë mënyrën se si i shohin këto përvoja dhe t’i takojnë ato me “hapje dhe ndjeshmëri më të madhe”.
Përfitimet nga largimi nga trupi
Sondazhi gjithashtu gjurmoi avantazhe të papritura. Pesëdhjetë e pesë për qind e pjesëmarrësve thanë se përvoja ndryshoi jetën e tyre; shtatëdhjetë e një për qind ndjenin një përfitim të qëndrueshëm; dhe dyzet për qind e quajtën atë gjënë më të madhe që u kishte ndodhur ndonjëherë.
Shumë përshkruan një pamje më të lehtë të vdekjes, qetësi më të thellë dhe një ndjenjë më të mprehtë lidhjeje me njerëzit e tjerë. Këto raporte përputhen me studimet e mëparshme në pacientët në spitalo, ku OBE-të ndonjëherë lehtësonin ankthin pas operacionit të madh.
Ndërsa stresi mund ta kthejë trurin në një OBE, kurioziteti luan qartë një rol. Disa vullnetarë përdorën ushtrime frymëmarrjeje ose truke të fillimit të gjumit për të nxitur ngjarjen me qëllim, duke ndjekur qartësinë mendore që ndjenin duke qëndruar pezull në ajër.
Shkencëtarët që studiojnë meditimin vërejnë modele të ngjashme shkëputjeje gjatë praktikës së thellë, megjithëse trupi qëndron i palëvizshëm në jastëk.
Implikimet klinike
“Kjo pikëpamje,” shkruajnë studiuesit, “zhvendos fokusin nga shkaku në mundësinë që OBE-të mund të shfaqen gjithashtu si pasojë – një strategji përballimi për të lundruar në përvoja të vështira ose traumatike.”
Argumenti i tyre largon vëmendjen nga spektakli i lundrimit dhe drejt stresit që shpesh fshihet poshtë.
“Nëse OBE-të kuptohen jo si simptoma të patologjisë, por si mekanizma përballues – veçanërisht në përgjigje të traumës – ky riformulim mund të çojë në disa ndryshime të rëndësishme në praktikën klinike, kërkimin dhe kuptimin publik,” shpjegoi Weiler.
“Në fund të fundit, ne shpresojmë të zvogëlojmë stigmën rreth kësaj teme, të inkurajojmë kërkimin e ndihmës dhe të ndërtojmë komunitet dhe qëndrueshmëri midis përjetuesve.”
Terapistët që takojnë një klient OBE së shpejti mund të bëjnë pyetje të ndryshme: jo “Pse u ndarët nga trupi juaj?” por “Çfarë peshe mbani kur nisët?”
Seminaret për PTSD tashmë mësojnë teknikat e tokëzimit, megjithatë disa klinicist tani eksplorojnë nëse imazhet e drejtuara që imitojnë në mënyrë të sigurt një OBE mund të lirojnë kujtimet e dhimbshme pa shkaktuar panik.
Ku shkojnë OBE-të nga këtu?
Skanerët portativë të trurit dhe shtretërit e gjurmimit të lëvizjes premtojnë pamje më të mprehta të momentit që fillon ngritja. Studiuesit synojnë të hartojnë trafikun e pjesës së sekondës midis veshit të brendshëm, sensorëve të lëkurës dhe shikimit që lejon veten të lëvizë.
Të tjerë pyesin veten nëse ngadalësimi i zemrës gjatë OBE-ve mund të mësojë mënyra të reja për të menaxhuar sulmet e panikut ose dhimbjet kronike.
Tani për tani, mësimi është i qartë: kur mendja del jashtë, ajo mund të jetë duke organizuar një tërheqje të zgjuar, duke blerë kohë derisa jeta të ndihet përsëri e sigurt.
Dëgjimi i historisë pas asaj tërheqjeje mund të ndihmojë në kthimin e mendjes dhe trupit në bisedë të lehtë.
Studimi i plotë u botua në revistën Personality and Individual Differences.3
—–
Referenca
