Lista Elementet Kimike

Elementet kimike janë grimcat që përbëjnë çdo gjë që ekziston në univers. Elementet mund të mendohen si blloqet bazë kimike të ndërtimit të materies. Elementet kimike janë baza për ndërtimin e molekulave të dy komponimeve të thjeshta dhe komplekse, dhe ndërveprimet kimike që ekzistoin në planetin tonë tokë, por ndoshta edhe në univers. Elementet kimike të vendosura në Sistemin Periodik të Elementeve mund të paraqiten në një tabel si listë e përbashkët, me veti karakteristike të ç’do njërit element kimik.

Elementet në tabel përfshijnë numrat atomikë, emrat dhe simbolet e të gjitha 118 elementëve kimikë të njohura deri më sot, të rregulluar sipas rritjes së numrit atomik. Numri atomik është numri i protoneve në një atom të atij elementi. Çdo element ka një simbol, i cili është një shkurtes me një ose dy shkronja, i emrit të tij. Ndonjëherë simboli përfaqëson një emër të vjetër (p.sh., Ag për argentum, Pb për plumbum, Au për aurum).¹

Lista e 118 elementeve, më poshtë është paraqitur sipas Numrit Atomik që është një referencë e dobishme për studentët, mësuesit, shkencëtarët dhe këdo që është i interesuar në tabelën periodike të elementeve. Në tabel Emri i elementit është origjinal nga ka ardhë Simboli.

–

 Si të përdorni këtë listë elementësh

Kjo listë elementesh është një mjet referimi i shpejtë për studentët, edukatorët dhe entuziastët e shkencës. Këtu janë disa mënyra praktike për ta përdorur atë:

• Ndihma për studim: Përdorni listën për të mësuar përmendësh emrat e elementeve, simboleve dhe numrave atomikë për klasën e kimisë, provimet ose konkurset.
• Fletët e punës ose burimi i kuizit: Printoni listën si fletëpunës ose për krijimin e kartolinave dhe aktiviteteve në klasë.
• Referenca e projektit: Përfshijeni atë në posterat e panaireve shkencore, fletoret laboratorike ose ekranet edukative.
• Shoqëruesi i tabelës periodike: Çiftojeni atë me një tabelë periodike të printueshme për një grup të plotë referimi atomik.

Pavarësisht nëse jeni duke mësuar tabelën periodike ose duke përgatitur materialet e klasës, kjo listë mban informacionin thelbësor të elementeve në majë të gishtave.

Elementet e së ardhmes

Për momentin, nuk ka hapësira bosh në tabelën periodike deri në elementin 118. Tabela e tanishme ka 7 periudha. Megjithatë, shkencëtarët po punojnë për sintetizimin e elementëve edhe më të rëndë. Pasi të sintetizohet një element i ri, IUPAC shqyrton hulumtimin përpara se të miratojë emrin dhe simbolin e ri. Zbuluesi sugjeron një emër dhe simbol të ri, por IUPAC ka fjalën e fundit. Emri sistematik i elementit është në përdorim derisa të miratohet një emër i ri. Ky emër përshkruan numrin atomik të elementit, i ndjekur nga prapashtesa -ium. Për shembull, elementi 120 ka emrin e përkohshëm të unbinilium. Emrat e përkohshëm janë të rëndë, kështu që është krejtësisht e pranueshme t’i referohemi një elementi të paverifikuar me numrin e tij atomik (p.sh., elementi 122, elementi 145).

[Ndërsa një element mund të jetë pretenduar, përpara se pretendimi të jetë vërtetuar dhe para se elementi të emërtohet zyrtarisht, elementi ka një emër dhe simbol të përkohshëm. Rekomandimet përkatëse që krijojnë atë nomenklaturë sistematike u botua në 1978; shih PAC 1979, Vol. 51, Nr. 2, f. 381-384; https://doi.org/10.1351/pac197951020381²] -IUPAC³

–

Pyetjet e shpeshta rreth listës së elementeve

Çfarë është një element?

Një element është një substancë kimike e pastër e përbërë nga atome me të njëjtin numër protonesh në bërthamat e tyre. Ky numër është numri atomik dhe përcakton identitetin e elementit.

Pse elementet janë në rendin e numrit atomik?

Numri atomik pasqyron numrin e protoneve në një atom dhe përcakton elementin. Renditja e elementeve sipas numrit atomik zbulon vetitë kimike të përsëritura – baza e tabelës periodike.

Cili është simboli për një element?

Çdo element ka një simbol unik me një ose dy shkronja (si H për hidrogjen ose Fe për hekur), zakonisht bazuar në emrin e tij anglisht ose latin.

Cili është elementi më i ri në listë?

Në fakt ka katër elementë që kualifikohen si “më të rinj”. Nihonium (113), moscovium (115), tennessine (117) dhe oganesson (118) u njohën zyrtarisht nga Unioni Ndërkombëtar i Kimisë së Pastër dhe të Aplikuar (IUPAC) në dhjetor 2015, me emrat e tyre të miratuar në 2016. Për sa i përket afatit kohor të eksperimentimit, elementi më i ri është tennessine.

A ka elementë përtej 118?

Akoma jo. Shkencëtarët po punojnë drejt sintezës së elementit 119 dhe më gjerë.

–

Emërtimi i elementit të ri – sipas IUPAC

Kur zbulimi i një elementi të ri është vërtetuar dhe prioriteti për zbulimin e tij është caktuar, procesi i emërtimit mund të fillojë. Laboratori të cilit i është caktuar zbulimi ftohet të propozojë një emër dhe simbol. IUPAC më pas do të shqyrtojë propozimin dhe nëse bie dakord, pas një shqyrtimi publik shtesë 5-mujor, do të zyrtarizojë emrin. Shembulli më i fundit i rekomandimeve të tilla u publikua në vitin 2012 dhe për emrat dhe simbolet e elementeve 114 dhe 116; Shih PAC 2012, Vol. 84, Nr. 7, f. 1669-1672; https://doi.org/10.1351/PAC-REC-11-12-03

Një përmbledhje e shkurtër e procedurave aktuale është botuar në një artikull të fundit nga John Corish; Shih CI 2016, Vol. 38, Nr. 2, f. 9-11; https://doi.org/10.1515/ci-2016-0205

Më 8 qershor 2016, IUPAC publikoi emrat e përkohshëm për 4 elementët e fundit 113, 115, 117 dhe 118 – shih lëshimin dhe më 28 nëntor 2016, IUPAC njoftoi emrat dhe simbolet e miratuara – shih lëshimin.

Për një reflektim mbi përvojën e vitit 2016 të emërtimit të elementeve, shih Chem Int Prill 2017, f. 30-21, nga Jan Reedijk; https://doi.org/10.1515/ci-2017-0222

_{shih Arkivat me përmbledhje dhe referenca të mëparshme}

Si të emërtoni një element të ri

Edhe këtu, IUPAC ka një sërë udhëzimesh që përshkruajnë se çfarë lloj emri mund të mbajë një element. Si rrënja ashtu edhe fundi duhet të jenë në përputhje me rekomandimet e rëna dakord. Rekomandimet e detajuara u publikuan në 2002 dhe një rishikim u botua në 2016 për të akomoduar më mirë elementin në grupin 17 dhe 18. Shih PAC 2002, Vol. 74, Nr. 5, f. 787-791; https://doi.org/10.1351/pac200274050787 dhe PAC 2016, Vol. 88, Nr. 4, f. 401-405 https://doi.org/10.1515/pac-2015-0802 (ose https://iupac.org/project/2015-031-1-200)

Burime tjera:

• Ball, P. (2004). The Elements: A Very Short Introduction. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-284099-8.
• Emsley, J. (2003). Nature’s Building Blocks: An A–Z Guide to the Elements. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-850340-8.
• IUPAC (1997). “Chemical element.” Compendium of Chemical Terminology (2nd ed.) (the “Gold Book”). doi:10.1351/goldbook.C01022

–

Referenca

1. Element List – Element Names, Symbols, and Atomic Numbers ↩︎
2. Recommendations for the Naming of Elements of Atomic Numbers Greater than 100 ↩︎
3. Periodic Table of Elements – IUPAC | International Union of Pure and Applied Chemistry ↩︎